آتشسوزی یکی از خطرناکترین حوادثی است که در هر ساختمانی ممکن است رخ دهد. از خانههای مسکونی گرفته تا برجها، مراکز تجاری و کارگاهها، همگی در معرض خطر آتش هستند. به همین دلیل، تجهیز ساختمانها به انواع تجهیزات آتش نشانی استاندارد یکی از مهمترین الزامات ایمنی به شمار میرود. در این مقاله با انواع تجهیزات آتش نشانی در ساختمانها و کاربرد هر یک آشنا میشویم.
۱. سیستم اعلام حریق
نقش و اهمیت سیستم اعلام حریق
سیستم اعلام حریق نخستین خط دفاعی در برابر آتشسوزی است. این سیستم وظیفه دارد در مراحل اولیهی حریق، دود و حرارت یا شعله را شناسایی کرده و ساکنان را از خطر آگاه کند تا بتوانند پیش از گسترش آتش، واکنش مناسب نشان دهند.
اجزای اصلی سیستم اعلام حریق
- دتکتور دود: تشخیص وجود دود در فضا
- دتکتور حرارت: شناسایی افزایش غیرعادی دما
- آژیر و فلاشر: هشدار صوتی و نوری برای اعلام خطر
- پنل کنترل مرکزی: مغز سیستم که اطلاعات حسگرها را دریافت و پردازش میکند
۲. سیستم اطفای حریق
نقش و اهمیت سیستم اطفای حریق
پس از تشخیص آتش، نوبت به مهار و خاموش کردن آن میرسد. سیستم اطفای حریق، شامل مجموعهای از ابزارها و سامانههاست که وظیفه کنترل و خاموش کردن آتش را برعهده دارند.
انواع سیستمهای اطفای حریق
- سیستم اسپرینکلر (Sprinkler): مجهز به نازلهای پاشش آب که به صورت خودکار با افزایش دما فعال میشوند.
- خرید اسپرینگر شاهان با قیمت روز
- خرید اسپرینگر واکنش سریع شاهان با قیمت روز
- خرید اسپرینگر بالا زن شاهان با قیمت روز
- خرید اسپرینکلر بغل زن شاهان با قیمت روز
- خرید اسپرینگر آریا با قیمت روز
- سیستم اطفای گازی: مخصوص فضاهای حساس مانند اتاق سرور و مراکز داده؛ در این سیستم به جای آب، از گازهای خاموشکننده مانند FM200 یا CO₂ استفاده میشود.
- سیستم فوم یا کف: برای محیطهایی که مواد قابل اشتعال مایع (مثل بنزین یا روغن) وجود دارد.
۳. کپسول آتشنشانی
کاربرد کپسول آتشنشانی
اولین و مهمترین وسیلهای که در هر ساختمان باید وجود داشته باشد، کپسول آتشنشانی است. این دستگاهها برای مهار آتش در مراحل اولیه استفاده میشوند
کپسولهای آتشنشانی سادهترین و درعینحال مؤثرترین ابزار اطفای حریق دستی هستند. در هر ساختمان باید در نقاط قابلدسترس نصب شوند تا در مراحل ابتدایی آتش بتوان از آنها استفاده کرد.
انواع کپسول آتشنشانی
- کپسول پودری: مناسب برای آتشسوزیهای ناشی از مواد جامد، مایعات و گازها
- خرید کپسول آتش نشانی abc کارا وزن ۶ کیلوگرم پودر و گاز با قیمت روز
- کپسول CO₂ (گاز دیاکسیدکربن): مخصوص تجهیزات برقی و الکترونیکی
- کپسول آبی: برای آتشسوزی مواد جامد مثل چوب و کاغذ
- کپسول فوم: برای خاموش کردن مایعات قابل اشتعال مانند بنزین و روغن
نکته: بهتر است در هر طبقه از ساختمان حداقل یک کپسول آتشنشانی در دسترس باشد.
۴. جعبه آتشنشانی (Fire Box)
تعریف جعبه آتشنشانی
جعبه آتشنشانی معمولاً در راهروها یا ورودی هر طبقه نصب میشود و شامل شیلنگ، شیر آب و تجهیزات دستی اطفای حریق است.
کاربرد جعبه آتشنشانی
در هنگام بروز آتش، نیروهای آموزشدیده یا حتی ساکنان میتوانند با باز کردن شیر و استفاده از شیلنگ، به سرعت آتش را کنترل کنند تا از گسترش آن جلوگیری شود.
۵. سیستم تهویه و تخلیه دود
در زمان آتشسوزی، دود و گازهای سمی یکی از اصلیترین عوامل مرگومیر هستند. به همین دلیل، وجود سیستم تهویه و تخلیه دود در ساختمان اهمیت زیادی دارد. این سیستم با استفاده از فنها و دریچههای مخصوص، دود را از مسیرهای خروجی به بیرون منتقل میکند و امکان تنفس و دید کافی برای تخلیه افراد را فراهم میسازد.
۶. راههای فرار و علائم ایمنی
در کنار تجهیزات اطفا و اعلام حریق، وجود راههای خروج اضطراری، تابلوهای شبتاب و چراغهای اضطراری از الزامات ایمنی ساختمان است. این علائم در شرایط دود و تاریکی مسیر خروج را به وضوح نشان میدهند و جان انسانها را نجات میدهند.
۷.انواع تجهیزات آتش نشانی ویژه نیروهای امداد
در ساختمانهای بزرگ یا صنعتی، نیروهای آتشنشان نیاز به تجهیزات حرفهایتری دارند، مانند:
- لباس ضدحریق و دستکش مقاوم در برابر حرارت
- کلاه و ماسک تنفسی
- طناب نجات و تجهیزات ورود به ارتفاع
- دوربین حرارتی برای تشخیص آتش در دود غلیظ
جمعبندی
تجهیز ساختمانها بهانواع تجهیزات آتش نشانی تنها یک الزام قانونی نیست؛ بلکه سرمایهگذاری برای حفظ جان و مال انسانها است. هرچقدر سیستمهای اعلام و اطفای حریق دقیقتر و بهروزتر باشند، احتمال گسترش آتش و خسارات جانی و مالی بهمراتب کاهش مییابد.
بنابراین، انتخاب انواع تجهیزات آتش نشانی مناسب، نصب اصولی، و نگهداری منظم آنها باید در اولویت مدیران و مالکان ساختمانها قرار گیرد.
اگر به دنبال تأمین یا سرویس انواع تجهیزات آتش نشانی هستید، حتماً از شرکتهای معتبر با مجوز رسمی استفاده کنید تا از استاندارد بودن محصولات اطمینان داشته باشید.
